Mọi lứa tuổi có thể bị dị vật đường thở tuy nhiên hay gặp nhất là trẻ dưới 4 tuổi. Xử lý đúng cách trong những phút đầu tiên ngay sau khi trẻ bị hóc dị vật là điều vô cùng quan trọng giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho chúng ta cách sơ cứu hóc dị vật đường thở bất kỳ ai cũng cần biết nhé!
Nội dung tóm tắt
Nguyên nhân gây hóc dị vật đường thở
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hóc dị vật ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên nguyên nhân chủ yếu là do sự lơ là, chủ quan, thiếu kiểm soát của người lớn. Các nguyên nhân điển hình có thể kể đến như sau:
- Trẻ còn nhỏ rất tò mò, thích khám phá thế giới xung quanh và bỏ vào miệng tất cả những gì trong tầm tay.
- Trẻ ăn uống khi đang khóc hoặc đùa giỡn khi có thức ăn trong miệng.
- Trẻ ăn thức ăn dễ hóc, không phù hợp với từng lứa tuổi. Bé chưa có răng hàm nên không thể nhai và nghiền nát hoàn toàn các mẩu thức ăn cứng và việc nhai và nuốt cũng chưa thuần thục. Chính vì thế khi ăn các quả có hạt như nhãn, chôm chôm, hạt trân châu, loại hạt cứng, thạch rau câu,…rất dễ bị hóc.
Biểu hiện khi bị hóc dị vật
Đọc thêm về: sơ cứu đột quỵ
- Tay ôm lấy cổ
- Không thể thở
- Không thể nói và ho
- Giãy giụa và kiệt sức
- Mặt tím tái
- Có thể bất tỉnh
Cách sơ cứu hóc dị vật đường thở bất kỳ ai cũng cần biết
Với trẻ nhỏ
Người cấp cứu có thể đứng, hoặc ngồi lên ghế. Sau đó, đặt bệnh nhân nằm sấp lên cánh tay, cho đầu bệnh nhân chúi xuống, nghiêng về 1 bên, dùng 1 chân đỡ dưới cánh tay và thực hiện vỗ lưng 5 lần. Lưu ý khi vỗ lưng theo chiều đẩy xuống phía dưới đầu và cổ. Sau 5 lần vỗ kiểm tra xem dị vật có ra hay không, sau đó lại làm tiếp.
Lưu ý, ở trẻ nhỏ, các bác sĩ không khuyến khích làm Heimlich. Đây là phương pháp ôm sau lưng xốc mạnh làm cho cơ hoành đẩy mạnh lên khiến cho dị vật thoát ra khỏi đường thở của nạn nhân, giúp cho họ thở lại được. Phương pháp này có nguy cơ tổn thương tạng đối với trẻ nhỏ nên bác sĩ chỉ khuyến cáo vỗ lưng, ấn ngực.
Khi xử trí, cần quan sát đánh giá xem dị vật ra chưa. Trường hợp sơ cứu thành công, dị vật ra được bên ngoài thì bạn cũng nên đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để kiểm tra nhé!
Xem thêm: sơ cứu chảy máu cam
Với trẻ lớn
Bạn nên đặt trẻ nằm vắt ngang qua đầu gối theo tư thế đầu chúi xuống để vỗ lưng. Lưu ý luôn vỗ lưng theo chiều mạnh xuống phía dưới.
Nếu vỗ lưng không thấy dị vật ra, bạn hãy cho trẻ nằm ngược lại, ngửa mặt lên, đầu chúi xuống dưới và ấn ngực ở vị trí 1/2 dưới của xương ức.
Nếu trẻ không ho được và không còn tỉnh táo, gọi hỏi không đáp ứng, bạn phải gọi thêm người hỗ trợ. Sau khi gọi người hỗ trợ, đầu tiên là mở thông đường thở. Bạn hãy đặt trẻ nằm ngửa, một tay giữ vào trán trẻ, một tay để dưới cằm, nâng cằm hơi ngửa lên cao.
Tiếp sau đó, cần nghe xem bệnh nhân có thở hay không. Nếu không còn thở hãy hà hơi, thổi ngạt theo nguyên tắc 2 lần hà hơi, 15 lần ép tim. Khi hà hơi phải thấy rõ được sự di động của ngực, thổi hơi vào miệng trẻ. Ở ngoài cộng đồng bác sĩ khuyến khích hà hơi 5 lần rồi ép tim 15 lần, với tốc độ ép nhanh, khoảng 100 lần/phút.
Khi thực hiện kỹ thuật ép tim, hà hơi sẽ cần 2 người: một người hà hơi và một người ép tim. Vị trí ép tim là ½ dưới của xương ức. Khi ép, bạn đặt cánh tay thẳng lên cầu ngực bệnh nhân, thực hiện 15 lần ép tim và 2 lần thổi ngạt. Quá trình hà hơi, ép tim cần thực hiện liên tục, sau 1 phút lại đánh giá lại bệnh nhân có thở, có mạch hay chưa. Lưu ý, bạn cần làm liên tục đến khi có nhân viên y tế đến hỗ trợ nhé!
Trên đây là cách sơ cứu hóc dị vật đường thở bất kỳ ai cũng cần biết. Chỉ một sơ suất nhỏ nếu chúng ta không biết cách xử lý có thể gây nguy hiểm tới tính mạng. Bất kì người dân nào cũng cần phải biết và bổ sung vào cẩm nang kỹ năng sống của bản thân về những cách sơ cứu hóc dị vật đường thở. Đặc biệt, các bậc phụ huynh càng cần lưu ý để kịp thời sơ cứu cho trẻ nhỏ khi gặp sự cố bất nhờ xảy ra nhé!